بريجها از نظر ظاهری شبیه دندانهای طبیعی هستند ، بریجها از نظر ساختاری می توانند تمام سرامیکی باشند و یا اینکه یک ساختار فلزی در زیر داشته باشند.

عوارض پروتزهای ثابت

عوارض پروتزهای ثابت در مورد دندان های مصنوعی ثابت یا بریجهای ثابت دندانی می توان به تراش خوردن دو دندان سالم کناری ، تحلیل رفتن استخوان در ناحیه بدون دندان و پوسیده شدن دندانهای تراش خورده و از دست دادن آنها در درازمدت اشاره کرد.

این پروتزها دارای یک ساختار فلزی بوده و دندانهای مصنوعی به آنها متصل می باشند. استقرار پروتزهای پارسیل در دهان بوسیله گیره های فلزی به دندانهای موجود می باشد.

ایمپلنت ها نه تنها جایگزین دندانهای از دست رفته می شوند ، بلکه از نظر عملکرد و زیبایی باعث بهبود کیفیت زندگی شده و همچنین از تحلیل پیش رونده استخوان جلوگیری می کنند. سایر مزایای ایمپلنت های دندانی عبارتند از :

• رفع معایب دست دندان یا پلاک های متحرک ( شامل لقی ، گیر غذایی ، بو و ایجاد پوسیدگی با کمک درمان ایمپلنت)
• احساس راحتی بیشتر: با توجه به نزدیکی روش ایمپلنت به دندان های طبیعی ، جویدن غذا و صحبت کردن نسبت به سایر روش ها با سهولت و احساس بهتری انجام می شود.
• اعتماد به نفس : با جویدن و صحبت کردن بهتر به کمک ایمپلنت اعتماد به نفس بیشتری در فرد ایجاد می شود .

• تغذیه کافی: نداشتن قدرت جویدن مناسب ، تغذیه مناسب را در پی دارد که تغذیه مناسب به صورت مستقیم در ارتباط با سلامت عمومی بدن می باشد.
• ارزش قائل شدن به خود: با توجه به شباهت زیاد ایمپلنت به دندان طبیعی ، شما کمتر به دندان های مصنوعی فکر خواهید کرد و نگرانی مربوط به دندان مصنوعی و اثرات روانی منفی آن را نخواهید داشت.

لازم به ذکر است : شما با کمی افزایش پرداخت هزینه ، درمان بهتری نسبت به روشهای سنتی جایگزینی دندان دریافت می کنید . در این روش دندانهای سالم شما آسیب نمی بیند . بنابراین شما با قرار دادن ایمپلنت هم درمان ناحیه دندانی را انجام می دهید و هم از به خطر افتادن سلامت سایر دندان ها پیشگیری می کنید.

اجزای ایمپلنت :

۱- فیکسچر (ایمپلنت)

۲- اباتمنت

۳- روکش

فیکسچر همان قطعه ایی است که به جای دندان از دست رفته در داخل استخوان فک کاشته می شود و سپس بر روی آن قطعه دوم يعني اباتمنت وصل می شود. این قطعه در واقع تاج دندان از دست رفته را شبیه سازی می کند. بر روی این قطعه ، روکش ساخته شده در لابراتوار قرار می گیرد.

در ابتدای کار ، دندانپزشک در خصوص مواردی نظیر : نوع درمان و پیچیدگی آن ، ملاحظات مربوط به دوره درمان ، رعایت بهداشت در طی درمان و بعد از آن هزینه درمان و سایر موارد با بیمار صحبت می نماید. همچنین با توجه به تنوع موجود در بازار ایمپلنت ، شرکت های معتبر و مناسب و هزینه آنها را به بیمار پیشنهاد می کند.

ایمپلنت همانند ریشه دندان ، در استخوان فک قرار می گیرد. در گام اول میزان و استحکام استخوان فک توسط دندانپزشک ارزیابی می شود. اگر استخوان فک به دلیل تحلیل ناشی از بیماری لثه و عدم پر کردن جای دندان از دست رفته ، قدرت لازم برای نگهداری ایمپلنت را نداشته باشد ، پس از تشخیص دندانپزشک و پرداخت هزینه، پیوند استخوان انجام می شود.

اگر یک ایمپلنت در ناحیه ای که استخوان کافی ندارد قرار بگیرد ، بطور کامل با استخوان یکپارچه نمی شود. برای رفع این مشکل ، نیاز به پیوند استخوان (تزریق پودر استخوان در آن ناحیه می باشد . با افزایش استخوان ، شانس یکپارچه شدن ایمپلنت و استخوان افزایش می یابد.

تحلیل استخوان اطراف ناحیه سینوسی فک بالا در برخی از بیماران به دلیل تحلیل استخوان ممکن است فاصله ناحیه سینوسی به ریشه دندان کم باشد، در این موارد لازم است طی جراحی ابتدا ناحیه سینوسی به سمت بالا حرکت داده شود و سپس فضای خالی زیر آن با پودر استخوان پرگردد. بعد از چند ماه و محکم شدن ناحیه استخوانی، درمان ایمپلنت در قسمت مذکور ادامه می یابد.

قبل از جراحی ایمپلنت به تشخیص و درخواست دندانپزشك رادیوگرافی های خاصی انجام میپذیرد که شامل موارد زیر می باشد :

– رادیوگرافی یک دندان ( PA ) : این عکس معمولا از یک دندان و یا حداکثر ۲ تا ۳ دندان گرفته می شود. از روی این عکس می توان پوسیدگی های سطح جونده دندانها را تشخیص داد.

– رادیوگرافی پانوراميك ( OPG ) : این عکس همان عکس بزرگی است که همه دندانهای فک بالا و پایین در آن دیده میشوند. برای تهیه این نوع عکس باید به مطبهای مخصوصی مراجعه کنید که دستگاه مخصوص تهیه این عکس را داشته باشند.

– رادیوگرافی سه بعدی (CBCT ): تکنیک تصویر برداری جدیدی در دندانپزشکی است که در آن امکان بررسی ساختارهای استخوانی ناحیه سر و گردن با کیفیت بالاتر و دوز اشعه بسیار کمتر، نسبت به سایر روشها فراهم می باشد. در درمان ایمپلنت این روش برای بررسی وضعیت سینوس ها ، کانال فک تحتانی ، حجم استخوان فک و بطور کلی تشخیص هر نوع مشکل در ناحیه استخوانی ، از بیماران انجام می شود.

آزمایشات لابراتواری در مواردی قبل از انجام جراحی ، آزمایشات خونی خاصی به تشخیص دندانپزشک انجام میپذیرد. این آزمایشات میتواند در پیش بینی موفقیت آینده ایمپلنت و یا تغییراتی در مراحل کار استفاده شود. آزمایشات مرسوم شامل موارد زیر می باشد : آزمایش کامل خون، آزمایش قند خون، آزمایش عملکرد کبدی ، آزمایشات انعقادی ، آزمایش آنتی ژن و آنتی بادی هایی مثل هپاتیت، hiv و غیره

اغلب درمان های جراحی ایمپلنت در مطب دندانپزشک و با تزریق داروی بی حسی دندانپزشکی انجام می شود . این درمان ها نیازی به بیهوشی ندارند ولی در صورت اضطراب فرد ممکن است، دندانپزشک توصیه هایی در خصوص استفاده از داروهای آرام بخش در شب قبل از جراحی داشته باشد . استرس قرار دادن ایمپلنت تقریبا به اندازه استرس کشیدن یک دندان است بنابراین هیچ گونه نگرانی وجود ندارد.

در مرحله اول با آماده سازی محل مورد نظر و باز کردن لثه در آن ناحیه ، پس از اسقرار ایمپلنت سرپوش بر روی آن قرار داده می شود و لثه به کمک بخیه به محل قبلی خود برگردانده می شود . بعد از اتمام مرحله اول توصیه های دارویی ، بهداشتی و قرار بعدی ملاقات به شما ارائه خواهد شد . دقت نمایید در برخی از انواع ایمپلنت ها جراحی فقط طی یک مرحله انجام می شود.

در صورت نیاز به مرحله دوم جراحی با محکم شدن ایمپلنت و جوش خوردن آن به استخوان ، جراحی برای حذف سر پوش و قرار دادن تاج مصنوعی اولیه انجام می شود . این مرحله ، ساده تر بوده و مدت زمان کمتری نسبت به مرحله اول دارد ، در این مرحله در صورت صلاحدید دندانپزشک ، روکش موقت تاج بر روی ایمپلنت قرار می گیرد. بعد از مرحله دوم جراحی، لازم است از دندان های بیمار قالب گیری شده تا تاج نهایی در لابراتوار ساخته شود.

با آماده شدن تاج نهایی ، دندانپزشک آن را بررسی نموده و در صورت عدم وجود هر گونه اشکالی آنرا بر روی ایمپلنت (آباتمنت) قرار می دهد. سپس دستورالعمل و مراقبت های لازم به بیمار آموزش داده میشود . برای آشنایی بیشتر به قسمت مراقبت ها در همین لوح مراجعه نمائید.

بیمار محترم؛

تمامی جراحی های صورت گرفته در ناحیه دهان همراه با میزانی از درد و ناراحتی پس از عمل می باشند. با رعایت نکات ذیل می توانید ناراحتی و درد ایجاد شده را به میزان زیادی کاهش دهید :

– گاز استریل قرارداده شده در محل جراحی را به مدت اساعت با فشار ملایم نگه دارید.

– از تف کردن و بیرون ریختن مکرر آب دهان اجتناب نمایید.

– در اولین فرصت و پیش از پایان اثر داروی بی حسی شروع به مصرف مسکن تجویز شده نمایید.

– جهت کاهش تورم مقداری یخ خردشده را درون کیسه پلاستیکی ریخته آن را بصورت متناوب بر روی پوست صورت در ناحیه جراحی شده قرار دهید.

– چند ساعت اولیه پس از جراحی از غذاهای سرد و نرم مثل ماست یا بستنی استفاده نمایید. در اولین فرصت ممکن رژیم غذایی معمول خود را از سر بگیرید. از نوشیدن مایعات بوسیله نی اجتناب کنید.

– رعایت بهداشت دهان باعث کاهش احتمال عفونت و تسریع بهبودی می شود. بنابراین روزی ۳ مرتبه دندانهای خود (به غیر از ناحیه جراحی شده) را مسواک زده و پس از آن از دهانشویه یا آب نمک ولرم استفاده نمایید.

– داروهای تجویز شده را طبق دستور مصرف نمایید. پس از ۴۸ ساعت و در صورت کاهش درد می توانید مصرف مسکن تجویز شده را پایان دهید. آنتی بیوتیکها تجویز شده را بصورت کامل مصرف نمایید.

– از دستکاری کردن محل جراحی و کشیدن سیگار تا حد ممکن خودداری نمایید.

– استراحت کافی و پرهیز از فعالیت شدید بدنی در ۲۴ ساعت اولیه باعث تسریع روند بهبودی خواهد شد.

خونریزی: وجود خونابه در دهان ۱ تا ۲ روز پس از جراحی طبیعی می باشد. در صورت وجود خونریزی بیش از حد، قرار دادن یک قطعه گاز استریل در ناحیه جراحی و فشار دادن آن به کنترل خونریزی کمک خواهد نمود.

تورم: تورم پس از جراحی واکنش طبیعی بدن بوده و جای نگرانی ندارد. تورم ۴۸ ساعت پس از جراحی به حداکثر خود رسیده و پس از آن طی ۶-۴ روز از بین خواهد رفت. بکار بردن کمپرس یخ در ۱۲ ساعت اولیه پس از جراحی می تواند باعث کاهش تورم ایجاد شده شود. در صورت تورم بعد از ۲۴ ساعت بر روی صورت کمپرس گرم گذاشته و مایعات گرم بنوشید.

محدودیت در باز کردن دهان : محدودیت در باز کردن و سفتی عضلات جونده پس از جراحی می توانند ایجاد شوند. این مساله طبیعی بوده و در طی ۱۰-۵ روز از بین خواهد رفت.

کبودی پوست صورت: کبودی پوست در ناحیه جراحی شده پس از عمل در بعضی از بیماران ایجاد شده که این امر جای نگرانی نداشته و در طی ۳-۱ هفته از بین خواهد رفت.

ویزیت مجدد: یک هفته بعد جهت ویزیت مجدد برای خارج کردن بخیه ها مراجعه نمایید.

بسیاری از مردم تصور می کنند، با افزایش سن ، نیاز به دندان مصنوعی خواهند داشت زیرا از دست دادن دندان ها را وابسته به افزایش سن می دانند. این تصور درست نیست زیرا با حفظ مراقبت های لازم ، در زمینه بهداشت دهان و دندان و پیشگیری از بیماری های لثه می توان دندان های طبیعی را برای تمام عمر حفظ نمود . برای افزایش عمر دندانهای طبیعی و پروتزهای دندانی خود ، تلاش کنید بهداشت دهان و دندان خوبی را داشته باشید و رژیم غذایی خود را نیز کنترل نمایید.

ضرورت رعایت بهداشت در کاشت ایمپلنت و درحضور دندانهای طبیعی و روکش های متکی بر ایمپلنت :

آموزش روشهای رعایت بهداشت ایمپلنت (این آموزش مهم است ، لطفا تا آخر ببینید  ، زمان کلیپ 5 دقیقه ):

رعایت بهداشت نواحی اتصال پروتزها و ایمپلنت:

روش صحیح مسواک و نخ زدن دندانها بصورت کلی (درحضور دندانهای طبیعی و پروتزهای متکی بر ایمپلنت) :

استفاده از مسواک برقی :

آشنایی و روش استفاده از واترپیک :

انواع برس های بین دندانی و استفاده از آنها :

استفاده از نوعی مسواک مخصوص :

علاوه بر ملاحظات کلی در مورد کنترل غذایی در زمان انجام درمان و بخصوص دوره التیام یعنی بعد از انجام جراحی لازم است بیمار رژیم غذایی نرم داشته باشد تا کمترین فشار به ناحیه ایمپلنت وارد گردد. بدیهی است عدم توجه کافی می تواند منجر به اتصال ناقص ایمپلنت و استخوان گردیده ، درمان را با شکست مواجه نماید. بعد از اتمام دوره درمان ، تا مدتی باید رژیم غذایی نرم ادامه یابد. بیمار می تواند پس از تایید دندانپزشک خود رژیم غذایی طبیعی را ادامه دهد.

دهانشویه فلوراید در افراد در معرض خطر پوسیدگی دندان تجویز می گردد . برای استحکام دندان های تازه رویش یافته نیز این دهانشویه ها توصیه می شوند . دقت کنید دهانشویه فلوراید با دهانشویه ضد باکتری تفاوت دارد. از استفاده کردن آنها به جای یکدیگر خودداری نمائید. برخی از دهانشویه ها بطور روزانه و برخی بطور هفتگی استفاده می شوند. در این خصوص با دندانپزشکتان مشورت نمائید.

یکی از عوامل بوی بد دهان می تواند تجمع باکتریها بین پرزهای زبان باشد، توصیه می شود به وسیله تمیزکننده های زبان و یا حتی بوسیله حرکت جارویی مسواک از عقب به جلو زبان را تمیز کنید.

چگونه دندان مصنوعی (دست دندان، دندان مصنوعی نیمه کامل ، پل و روکش) خود را تمیز کنم؟

افرادی که از دست دندان استفاده می کنند باید بعد از هر وعده غذایی، آن را از دهان خود خارج کرده و به کمک مسواک و مایع دست شویی و یا ظرف شویی، تمام سطوح آن، به ویژه سطوحی که در تماس با مخاط دهان هستند را از مواد غذایی پاک کنند. توجه داشته باشید که از خمیر دندان برای تمیز کردن دست دندان استفاده نکنید. هفته ای یکبار هم دست دندان را به مدت ۵ دقیقه در محلولی که با اضافه کردن یک قاشق چایخوری سرکه یا محلول سفیدکننده خانگی وایتکس) با یک لیوان آب ولرم تهیه میشود، قرار دهید. سپس آن را کاملا شسته و در دهان بگذارید. هم چنین باید دهان خود را هم پس از هر وعده غذایی با آب گرم و یا محلول نمکی رقیق شسته و با یک مسواک نرم ( یا انگشت) ، لثه ها را تمیز نمایند. این کار باعث گردش خون بهتر لثه ها هم می شود. افرادی که دندان مصنوعی ناکامل دارند، باید بعد از هر وعده غذایی آن را از دهان خارج کرده، ابتدا دندان های باقیمانده را با مسواک و نخ دندان تمیز کرده و سپس دندان مصنوعی را با مسواک مخصوص تمیز کنند.

روکش های ثابت متکی بر ایمپلنت بهتر است با سمان موقت (چسب موقت چسبانده شوند ، بدیهی است به دلیل حل شدن سمان موقت و یا در اثر غذاهای چسبناک ، روکش و یا بریج از جای خود خارج شده و یا لق گردند، در این موارد جای نگرانی نیست و بهتر است سریعا به ما مراجعه فرمائید. در بعضی از مواقع نیز پیچ قطعات پروتزی که روکش را به پایه ایمپلنت متصل می نماید لق گردد. در این شرایط نیز بهتر است فورا به پزشک خود مراجعه نمائید.

این عفونت در زمان جراحی یا بازیابی تاج دندان ممکن است بروز یابد. بهداشت ضعیف دهان و دندان نیز می تواند منجر به عفونت گردد. در هر صورت بروز عفونت باعث تحلیل استخوان اطراف ایمپلنت و پس زدن آن می شود.

روکش های ثابت متکی بر ایمپلنت بهتر است با سمان موقت (چسب موقت) چسبانده شوند ، بدیهی است به دلیل حل شدن سمان موقت و یا در اثر غذاهای چسبناک ، روکش و یا بریج از جای خود خارج شده و یا لق گردند، در این موارد جای نگرانی نیست و بهتر است سریعا به ما مراجعه فرمائید. در بعضی از مواقع نیز پیچ قطعات پروتزی که روکش را به پایه ایمپلنت متصل می نماید لق گردد. در این شرایط نیز بهتر است فورا به ما مراجعه نمائید.

ریسک شکست درمان ایمپلنت با سیگار کشیدن فرد افزایش می یابد. زیرا باعث کم شدن جریان خون به ناحیه ایمپلنت شده، در فرایند جوش خوردن اختلال ایجاد می کند. لذا بیشتر دندانپزشکان قبل از شروع درمان از بیماران سیگاری ، می خواهند اعتیاد خود را کنار بگذارند. درصورتی که بیمار سیگار نکشد و سلامت عمومی بالایی داشته باشد ، احتمال شکست درمان ایمپلنت بسیار کم خواهد بود.

جراحی ایمپلنت در بیش از ۹۴ درصد حالات با موفقیت انجام می شود . اما در برخی حالات ایمپلنت به استخوان جوش نمی خورد . تشخیص این مساله در مرحله دوم جراحی ممکن است.

دلایل عدم یکپارچگی ایمپلنت و استخوان اطراف آن عبارت است از:

– نداشتن استخوان سالم و کافی : در اینصورت ایمپلنت نمی تواند به صورت محکم بر روی استخوان قرار گیرد.

– مصرف مواد مخدر

– ترومای جراحی

– عفونت اطراف ایمپلنت

– عدم رعایت بهداشت

– در برخی موارد نادر ، حساسیت به تیتانیوم نیز در عدم پذیرش ایمپلنت موثر است.

در سالهای بعد از قرار گرفتن ایمپلنت، برخی از مشکلات ممکن است بروز پیدا کند، همانند دوره دندان طبیعی، لثه اطرف ایمپلنت می تواند دچار عفونت باکتریایی یا دچار آماس لثه گردد. چنانچه این مشکلات درمان نشوند، استخوان اطراف ایمپلنت تحلیل یافته ، ایمپلنت شل و لغزان می شود. در این صورت راهی جز خروج ایمپلنت باقی نمی ماند.

مشکل دیگری که با گذر زمان امکان بروز آن وجود دارد، شکسته شدن قسمت پروتز دندانی و یا ایمپلنت می باشد. یکی از دلایل شکسته شدن ایمپلنت یا روکش، کم شدن فاصله بین دندانهاست. در این حالت فشار دندانهای جانبی منجر به شکستگی آن می گردد. یک پروتز شکسته شده قابل تعمیر است . در مورد ایمپلنت شکسته شده یا ایمپلنت ناموفق نیز با تعویض آن ، مشکل رفع می گردد.